Jak wygląda pierwsza (i kolejna) konsultacja?

Konsultacja psychologiczna czy psychoterapeutyczna pozwala między innymi określić i nazwać problemy z jakimi mierzy się dana osoba, ustalić ich źródła czy indywidualnie zaplanować najbardziej odpowiednie oddziaływanie psychologiczne. Konsultacja jest etapem obejmującym jedno lub więcej spotkań (zwykle do trzech).

Konsultacja może obejmować następujące elementy:

  • Pytanie o trudności z jakimi dana osoba właśnie teraz zgłasza się na spotkanie (najprościej mówiąc wszystko to co powoduje, że szuka pomocy, co utrudnia jej funkcjonowanie. Mogą to być np. poczucie smutku, przewlekły stres, martwienie się, nadmierny lęk czy inne nasilone emocje, unikanie, wycofanie, rezygnacja, niska samoocena itd…
  • Postawienie wstępnej diagnozy (jeśli jest możliwa do postawienia).
  • Cele do pracy terapeutycznej i wskaźniki zmiany czyli to po czym pacjent/klient rozpozna zmianę w swoim życiu.
  • Zaproponowanie innych lub dodatkowych oddziaływań psychologicznych czy psychiatrycznych (jeśli to wskazane) np. grupa wsparcia, trening umiejętności, konsultacja psychiatryczna, terapia par czy grupowa, hospitalizacja, wizyta lekarska, dodatkowa diagnoza psychologiczna itd.
  • Wspólną decyzję o dalszej współpracy i formie pomocy jaka będzie prowadzona.
  • Ewentualne przekierowanie do innych specjalistów (jeśli terapeuta nie ma umiejętności aby pomóc pacjentowi/klientowi; uważa, że specjalista z innym doświadczeniem byłby lepszy; uważa, że bardziej odpowiednie będzie inne oddziaływanie np. terapia grupowa lub jeśli pacjent/klient z jakiś powodów nie zdecydował się na dalsze kontynuowanie spotkań z tym specjalistą.
  • Ustalenie ważnych dla obu stron zasad terapii.
  • Przedstawienie możliwych sposobów pracy nad problemem (jeśli spotkania będą kontynuowane).
  • Charakterystykę terapii poznawczo-behawioralnej (jeśli taka będzie prowadzona).
  • Po konsultacji pacjent/klient może otrzymać zestaw kwestionariuszy do wypełnienia, które pozwolą terapeucie pozyskać dodatkowe informacje potrzebne do dalszej pracy.

  • Podczas pierwszych konsultacji zwykle zadaję wiele pytań pomagających mi zrozumieć między innymi:

    • Problemy z jakimi dana osoba się mierzy (bieżące skargi czy dolegliwości).
    • Możliwe źródła tych problemów czy czynniki je podtrzymujące.
    • Ich nasilenie, czas trwania, uciążliwość dla pacjenta.

Jeżeli obawiasz się, że podczas konsultacji trudno będzie Ci opowiedzieć o tym z czym się zgłaszasz lub będziesz miał trudności z odpowiedzią na jakieś pytania to zapewniam, że to rozumiem. To zupełnie normalne. Podczas pierwszej konsultacji pacjent/klient opowiada tyle ile uważa dla siebie za najlepsze i tyle ile potrafi.

Jeżeli obawiasz się, że nie zdążysz poruszyć wszystkiego to bez obaw, na kolejnych spotkaniach zawsze jest możliwość dopowiedzieć wszystko co jest dla Ciebie ważne. W każdym momencie konsultacji możesz powiedzieć o tym jak poczujesz się gorzej. Możesz również zadawać różne pytania.

Zawsze staram się poprowadzić spotkanie w taki sposób aby było ono dla pacjenta/klienta jak najbardziej komfortowe. Zwłaszcza jeśli widzę, że pacjent/klient czuje się zestresowany. W każdym momencie pacjent/klient może mi powiedzieć o wszystkich swoich odczuciach, przemyśleniach czy wątpliwościach.

Podczas konsultacji mogę pytać o następujące kwestie:

  • Kiedy pojawiły się trudności, jak wpływają na codzienne funkcjonowanie, jak zmieniało się w czasie ich nasilenie i obraz, co poprzedzało wystąpienie tych trudności, jak dotychczas osoba radziła sobie z danym problemem, dlaczego właśnie teraz postanowiła poszukać pomocy.
  • Nad czym pacjent/klient chciałby pracować, po czym rozpozna, że praca nad tym jest skuteczna, co musiałoby się stać/jak musiałby się czuć aby mógł uznać, że jej cel/cele w terapii został osiągnięty lub ma zasoby czy umiejętności do dalszego radzenia sobie z nim.
  • Historię rozwoju (od okresu dzieciństwa).
  • Relacje z bliskimi osobami aktualnie i w przeszłości.
  • Przebyte trudne doświadczenia, istotne zmiany życiowe.
  • Wsparcie społeczne, zasoby, mocne strony, aktualna sytuacja życiowa.
  • Bezpieczeństwo, ryzyko samobójcze.
  • Występowanie chorób somatycznych i psychicznych w rodzinie.
  • Stan zdrowia fizycznego, występowanie chorób, ostatnie wyniki badań i kontrole lekarskie, przyjmowane leki, odżywianie, jakość snu.
  • Problemy z nadużywaniem substancji psychoaktywnych i inne uzależnienia(jeśli były).
  • Dotychczasowe formy pomocy psychologicznej i/lub psychiatrycznej (jeśli były).

Nie musisz się szczególnie przygotowywać do pierwszej konsultacji. Możesz zrobić notatki tego co planujesz poruszyć czy przygotować dokumentację psychologiczną (jeśli taką posiadasz). Nie jest to jednak konieczne. Jeżeli będę czegoś potrzebowała to na pewno o to poproszę. Staram się prowadzić pierwsze spotkania w taki sposób aby pacjent/klient czuł się swobodnie, bezpiecznie i komfortowo.